Προστάτης
Όλα Όσα Πρέπει να Γνωρίζετε

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ένας από τους συχνότερους καρκίνους στους άνδρες και αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία:

​

• 1 στους 7 άνδρες θα διαγνωστεί με καρκίνο προστάτη στη διάρκεια της ζωής του.

​

• Το 98% των ανδρών με έγκαιρη διάγνωση επιβιώνει τουλάχιστον 5 χρόνια, ενώ σε προχωρημένα στάδια το ποσοστό επιβίωσης πέφτει κάτω από 30%.

​

• Η συχνότητα εμφάνισης αυξάνεται σημαντικά μετά την ηλικία των 50 ετών, ενώ το 70% των διαγνώσεων αφορά άνδρες άνω των 65 ετών.

​

• Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα.

​

• Στις χώρες με ανεπτυγμένα προγράμματα προληπτικού ελέγχου, τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν μειωθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες.

👩‍⚕️ Διάγνωση & Εξετάσεις Προστάτη

Η διάγνωση του καρκίνου και άλλων παθήσεων του προστάτη βασίζεται σε μια σειρά εξετάσεων που βοηθούν στον εντοπισμό προβλημάτων στα πρώιμα στάδια, όταν η θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική.

​

1. PSA (Προστατικό Ειδικό Αντιγόνο)

Η εξέταση PSA είναι μια απλή αιματολογική ανάλυση που μετρά τα επίπεδα του PSA στο αίμα. Αυξημένα επίπεδα μπορεί να υποδηλώνουν:

• Καρκίνο του προστάτη

• Καλοήθη υπερπλασία του προστάτη

• Φλεγμονή (προστατίτιδα)

​

Οι φυσιολογικές τιμές PSA διαφέρουν ανά ηλικία:

• 40-49 ετών: 0-2,5 ng/mL

• 50-59 ετών: 0-3,5 ng/mL

• 60-69 ετών: 0-4,5 ng/mL

• Άνω των 70 ετών: 0-6,5 ng/mL

​

2. Δακτυλική Εξέταση Προστάτη (DRE)

Μια απλή και γρήγορη φυσική εξέταση που επιτρέπει στον ουρολόγο να αξιολογήσει το μέγεθος, την υφή και τυχόν σκληρές περιοχές στον προστάτη που μπορεί να είναι ενδεικτικές καρκίνου.

​

3. Διορθικό Υπερηχογράφημα & Βιοψία Προστάτη

Το υπερηχογράφημα χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του μεγέθους και της δομής του προστάτη. Εάν υπάρχουν ύποπτα ευρήματα, πραγματοποιείται βιοψία, όπου λαμβάνονται δείγματα ιστού για εξέταση.

​

4. Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία (mpMRI)

Μια εξελιγμένη εξέταση που προσφέρει υψηλή ακρίβεια στην ανίχνευση καρκινικών αλλοιώσεων και βοηθά στη στοχευμένη βιοψία, μειώνοντας τις περιττές εξετάσεις.

🌟 Πρόληψη & Υγιεινός Τρόπος Ζωής

Η πρόληψη των παθήσεων του προστάτη βασίζεται σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και τακτικούς προληπτικούς ελέγχους.

​

1. Ισορροπημένη Διατροφή

• Λυκοπένιο (ντομάτες, καρπούζι): Ισχυρό αντιοξειδωτικό που μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.

• Σταυρανθή λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι): Περιέχουν αντικαρκινικές ουσίες.

• Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (σολομός, λιναρόσπορος, καρύδια): Μειώνουν τη φλεγμονή και τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.

• Αποφυγή κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων τροφών: Η υπερβολική κατανάλωση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.

• ​

2. Σωματική Άσκηση & Έλεγχος Βάρους

• Η καθημερινή φυσική δραστηριότητα συμβάλλει στη ρύθμιση των ορμονών και στη μείωση της φλεγμονής.

• Διατήρηση φυσιολογικού βάρους μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καλοήθους υπερπλασίας και καρκίνου του προστάτη.

3. Τακτικοί Προληπτικοί Έλεγχοι

• Οι άνδρες άνω των 50 ετών πρέπει να κάνουν ετήσιο έλεγχο PSA και δακτυλική εξέταση προστάτη.

• Άνδρες με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη θα πρέπει να ξεκινούν τον προληπτικό έλεγχο από την ηλικία των 40 ετών.

• Σε περίπτωση ύποπτων συμπτωμάτων, συστήνεται πολυπαραμετρική MRI και βιοψία.

4. Αποφυγή Καπνίσματος & Αλκοόλ

• Το κάπνισμα έχει συνδεθεί με επιθετικές μορφές καρκίνου του προστάτη.

• Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία του προστάτη και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων.

Θεραπεία των Πέτρων στα Νεφρά (Νεφρολιθίαση)

Η θεραπεία για τις πέτρες στα νεφρά εξαρτάται από το μέγεθος, τη θέση, τη χημική σύσταση της πέτρας, τα συμπτώματα του ασθενούς και τυχόν επιπλοκές που έχουν προκύψει. Στόχος της θεραπείας είναι η απομάκρυνση της πέτρας, η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η πρόληψη υποτροπών.  

​

1. Συντηρητική Θεραπεία  

Αναμονή και Αυθόρμητη Αποβολή  
- Μικρές πέτρες (διάμετρος έως 5-6 χιλιοστά) συχνά αποβάλλονται μόνες τους μέσω των ούρων.  
- Συνιστάται:  
  - Αυξημένη κατανάλωση υγρών για την προώθηση της πέτρας μέσω του ουροποιητικού.  
  - Αναλγητικά φάρμακα (π.χ. ιβουπροφαίνη) για την ανακούφιση του πόνου.  
  - Φάρμακα για τη χαλάρωση του ουρητήρα (π.χ. α-αδρενεργικοί ανταγωνιστές) για τη διευκόλυνση της αποβολής.  

Διατροφική Αλλαγή και Φαρμακευτική Θεραπεία  
- Εξατομικευμένη δίαιτα με περιορισμό τροφών που συμβάλλουν στο σχηματισμό λίθων, όπως οξαλικά (σπανάκι, παντζάρια), ζωικές πρωτεΐνες και αλάτι.  
- Φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της δημιουργίας λίθων, ανάλογα με τη χημική σύστασή τους:  
  - Διουρητικά θειαζιδικά για λίθους ασβεστίου.  
  - Αλλοπουρινόλη για λίθους ουρικού οξέος.  
  - Κιτρικά άλατα για την αύξηση των επιπέδων κιτρικών στα ούρα.  

​

2. Επεμβατικές Θεραπείες  

Όταν οι πέτρες δεν αποβάλλονται φυσικά ή προκαλούν σοβαρά συμπτώματα ή επιπλοκές, μπορεί να απαιτηθεί επεμβατική αντιμετώπιση:  

Λιθοτριψία με Κρουστικά Κύματα (ESWL)
- Μη επεμβατική μέθοδος που χρησιμοποιεί κρουστικά κύματα για τη διάσπαση της πέτρας σε μικρότερα κομμάτια, τα οποία αποβάλλονται μέσω των ούρων.  
- Ιδανική για πέτρες μικρού ή μεσαίου μεγέθους.  
- Μπορεί να προκαλέσει παροδικό πόνο ή αιματουρία.  

Ενδοσκοπική Λιθοτριψία (URS)
- Μέσω ενός λεπτού ενδοσκοπίου, η πέτρα εντοπίζεται και αφαιρείται ή διασπάται με laser.  
- Ιδανική για πέτρες στον ουρητήρα ή στην ουροδόχο κύστη.  

Διαδερμική Νεφρολιθοτριψία (PCNL)  
- Χρησιμοποιείται για μεγάλες ή πολύπλοκες πέτρες στους νεφρούς.  
- Πραγματοποιείται μέσω μικρής τομής στο δέρμα, με τη χρήση ειδικών εργαλείων για τη διάσπαση και αφαίρεση της πέτρας.  

Λαπαροσκοπική Χειρουργική  
- Σπάνια απαιτείται και συνήθως επιλέγεται σε περιπτώσεις πολύ μεγάλων λίθων ή ανατομικών ανωμαλιών του ουροποιητικού συστήματος.  

​

3. Θεραπεία Επιπλοκών  
- Τοποθέτηση ουρητηρικού καθετήρα (Pig-tail) για την ανακούφιση της απόφραξης.  
- Αντιβιοτική αγωγή σε περίπτωση λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος.  

​

4. Πρόληψη Υποτροπών  
Μετά την απομάκρυνση της πέτρας, είναι σημαντικό να υιοθετηθούν μέτρα πρόληψης:  
- Αυξημένη κατανάλωση νερού για τη διατήρηση αραιών ούρων.  
- Διατροφικές τροποποιήσεις με τη βοήθεια διαιτολόγου ή ειδικού.  
- Τακτική παρακολούθηση με απεικονιστικές και εργαστηριακές εξετάσεις για την έγκαιρη ανίχνευση νέων λίθων.  

Η σωστή θεραπεία της νεφρολιθίασης εξαρτάται από την έγκαιρη διάγνωση και την εξατομικευμένη προσέγγιση, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη ανακούφιση και πρόληψη των υποτροπών.